Deze ingreep is bij kinderen één van de meest voorkomende chirurgische ingrepen in daghospitaal. Ingreep verloopt onder algemene verdoving dus patiënt dient nuchter te zijn (niet meer eten of drinken vanaf middernacht of 6 uur voor de ingreep). Als ouder mag u dan in principe uw kind begeleiden tot in de operatiezaal tot het slaapt. Op de dag van de ingreep mag het kind liefst geen koorts hebben of ziek zijn, en best ook geen oorloop hebben.

De chirurg maakt met microchirurgische technieken een kleine snede (drie millimeter) in het trommelvlies. Nadat zo nodig het vocht uit het middenoor is gezogen, wordt het buisje als een boordenknoopje in het sneetje van het trommelvlies geplaatst; het ene uiteinde steekt in het middenoor terwijl het andere uiteinde zich in de gehoorgang bevindt. Zo kan het middenoor verluchten. De poliepen of ‘adenoïden’ worden van het omliggende weefsel via de mond uit de neus-keelholte gepeld. De term ‘neuspoliep’ is eigenlijk onjuist. Enerzijds omdat het geen poliepen betreft met een soort verdikt lymfklierweefsel vergelijkbaar met amandelen. Anderzijds omdat dit verdikte lymfklierweefsel zich niet in de neus bevindt maar in het dak van de neus-keelholte: de ruimte achter de neus boven het zachte gehemelte. We zullen verder dan ook spreken van neusamandel in plaats van poliepen.

Als de buis van Eustachius niet goed werkt, ontstaat er een onderdruk in het middenoor. Hierdoor wordt het trommelvlies ingetrokken en komt er uiteindelijk vocht in het middenoor in plaats van lucht. Dit wordt ‘OME’ (‘Otitis Media met Effusie’) genoemd, maar ook wel ‘glue ear’ of (s)lijmoor. Bij het plaatsen van een buisje is er terug een open verbinding tussen middenoor en gehoorgang zodat er terug lucht in het middenoor kan. De trommelvliesbuisjes, naar hun vorm ook diabolo’s geheten, zitten doorheen het trommelvlies en zorgen er aldus voor dat lucht rechtstreeks uit de buitenwereld in het middenoor worden gebracht. Het niet goed werken van de buis van Eustachius kan verschillende oorzaken hebben: verstopping en infectie van de neuskeelholte door poliepen, sinusitis en allergie. Soms is er geen andere oorzaak te vinden.

Als het middenoor met vocht is gevuld ontstaan klachten van een vol/drukkend gevoel in het oor tot zelfs (hevige) pijn als het middenoorvocht onsteking vertoont (AOM: acute otitis media). Door demping van geluid doordat er vocht in plaats van lucht in het middenoor zit, ontstaat er ook een gehoorsverlies. Dit gehoorsverlies is tijdelijk: als het middenoor terug verlucht (spontaan of door plaatsen van een buisje), normaliseert het gehoor. Het is bewezen dat langdurige gehoorsdaling een rem zet op de ontwikkeling van het kind (schoolprestaties, taal- en spraakverwerving. Er zijn geen aanwijzingen, zelfs indien het meermalen nodig is om een trommelvliesbuisje te plaatsen, voor blijvende schade aan trommelvliezen of gehoororgaan. Er zijn integendeel wel aanwijzingen dat een buisje kan beschermen tegen blijvende trommelvlies- en middenoorbeschadigingen optreden.

De neusamandel is vooral bij jonge kinderen aanwezig. Vanaf ongeveer het 8e levensjaar neemt de grootte af. Aan weerszijden van de neusamandel begint de zogenaamde buis van Eustachius, de verbinding waardoor lucht van de neus-keelholte naar de oren moet gaan. Vandaar dat bij plaatsen van buisjes of diabolo’s, de neusamandel vaak ook gecontroleerd wordt en al dan niet verwijderd wordt omdat de neusamandel vaak de onderliggend chronische infectiebron is voor oorontstekingen en vocht achter de trommelvliezen (glue ears).

Vergrote neusamandel kan tevens klachten geven van voortdurende of telkens optredende verkoudheid met een vieze neus, slecht slapen, snurken en veel door de mond ademen (open mond ademhaling).

Plaatsen van diabolo’s (buisjes) is niet pijnlijk maar verwijderen van de neusamandel kan dat wel zijn. Patiënten kunnen klagen van keelpijn, oorpijn of zelfs wat nekpijn. Vaak heeft het nog wat oud bloed in de neus en in de mond. Veel drinken en zachte, niet warme voeding is erg belangrijk, meestal is hiervoor wat extra aansporing nodig. IJsjes helpen vaak: er zitten calorieën en vocht in en zijn koud. Vermijd zure (bv vruchten) en koolzuurhoudende dranken. Als pijnstilling wordt paracetamol (bv. perdolan als siroop of zetpil) indien nodig afgewisseld met ibuprofen (bv. nurofen siroop of suppo). Zo kan maximum om de twee uur iets gegeven wordt (4x/d paracetamol afgewisseld met 3x/d ibuprofen). Pijnstilling is zonder voorschrift verkrijgbaar in uw apotheek en moet gedoseerd worden op gewicht zoals duidelijk op de doos en bijsluiter staat.

Op de plaats van de verwijderde amandelen ontstaat een grijswit beslag; dat is normaal en geen teken van ontsteking. Het geeft soms een vieze smaak in de mond en uw kind kan daardoor ook enkele dagen niet fris uit de mond ruiken. Dit beslag verdwijnt na ongeveer een week.

De eerste dagen worden vaak oordruppels voorgeschreven, zeker als het middenoorvocht etterig was. De eerste dagen na de ingreep kan er soms nog wat bloederig vocht uit de gehoorgang komen.

Een trommelvliesbuisje blijft gemiddeld 6 maanden aanwezig alvorens het er zelf uitgroeit doordat het trommelvlies het spontaan naar buiten uitstoot. Meestal valt het buisje met wat oorsmeer er ongemerkt uit. Soms kan een buisje veel korter of veel langer blijven zitten. De meeste kindjes hebben maar 1 paar diabolo’s nodig gezien bij de meeste de functie van de buis van Eustachius met opgroeien verbeterd. Bij anderen moet de procedure meermaals herhaald worden. Meestal is er een controle bij de NKO-arts ergens de eerste of tweede week postoperatief en dan na 6 maanden.

Plots (helder) rood bloedverlies is uit de neus of mond is geen reden tot paniek maar kan wijzen op een nabloeding. U dient zich dan naar de spoedafdeling te begeven en onmiddellijk de NKO-arts te verwittigen. Mogelijks wordt onder een algemene narcose de bloeding gestopt te worden. Voor de buisje kunnen we het niet dichtgroeien van het trommelvlies nadat het buisje is uitgestoten (in 2% van de gevallen) vermelden. Dit moet worden afgewogen tegen de gevolgen van het niet behandelen. Bij kinderen kan, met name als de neusamandelen erg groot waren, na de operatie een zgn. open neusspraak bestaan. Soms is de stem tijdelijk wat hoger geworden.

• Wat te doen bij oorloop?

Het slijmvlies van het middenoor is net zoals het slijmvlies van de bovenste luchtweg vaak betrokken bij verkoudheden. Het vocht of slijm in het middenoor kan na het plaatsen van buisje dus ook langs de gehoor komen (draineren). Vandaar de kindjes looporen kunnen hebben met als voordeel dat ze er geen pijn van hebben (de druk in het middenoor is niet opgebouwd en het trommelvlies is niet gesprongen). Een loopoor is dus niet ongebruikelijk. U mag zelf starten met de door de arts voorgeschreven oordruppels (ciloxan ©) en als na 5 à 7 dagen druppelen het oor nog niet droog is, kan u contact nemen met uw NKO-arts. Vaak moet het oor dan proper gemaakt worden zodat de druppels meer effect hebben/hun doel bereiken en zijn er soms andere druppels of antibiotica(siroop) nodig.

• Wat met water in de oren?

Zeepwater en echt onder water gaan wordt best vermeden. Doordat een trommelvliesbuisje zo klein is, is het vooral onder water gaan (meer druk) of zeepwater (lagere oppervlaktespanning) waardoor water door een buisje kan en een middenoorontsteking kan geven. Beschermende maatregelen zoals oordopjes (via hoorwinkel/centrum of apotheek) al dan niet bijkomend met badmuts of earband is aan te raden. U kan (voor éénmalig gebruik) ook telkens vette watten (zelf watten propjes maken met wat en vaselin maken). Gewoon douchen of in bad zitten zonder dat er echt water inloopt, is meestal geen probleem. De eerste dagen na de operatie wordt beste alle contact met water vermeden.

• Wat met vliegen?

Geen enkel probleem. Er zullen zelfs minder klachten zijn want er kan geen drukverschil meer optreden bij dalen en stijgen optreden zoals gewoonlijk

LET OP!

Opsomming van de risico’s en of complicaties is niet limitatief.

De informatie (informed consent) hierboven is de beschrijving in grote lijnen. In elk individueel geval zal het verhaal steeds wat kunnen afwijken van hetgeen hierboven werd beschreven